Czy platooning to rozwiązanie przyszłości ?

Czasowe zawieszenie działalności gospodarczej z powodu koronawirusa w sposób bezprecedensowy zmusza przedsiębiorców do podejmowania konkretnych działań umożliwiających absorpcję kosztów kryzysu. Nie inaczej jest w sektorze logistycznym. Priorytetem nie przestają być jednak względy środowiskowe, czego wyrazem są rozwiązania takie jak platooning. Zasada jest prosta: platooning polega na łączeniu w konwój ciężarówek poruszających się w niewielkiej odległości od siebie podczas przejazdu autostradą. Pierwszy pojazd prowadzony jest przez kierowcę normalnie, natomiast pozostałe połączone są z nim dzięki technologii V2V (Vehicle-to-Vehicle, tzn. protokołowi komunikacyjnemu umożliwiającemu komunikację między pojazdami, którego stopniowe upowszechnienie będzie możliwe dzięki rozwojowi sieci 5G). Następnie reagują one automatycznie na manewry kierowcy.. W ostatnich latach wszyscy producenci samochodów ciężarowych prowadzili prace nad rozwojem tego procesu, a obecnie można go już przetestować w warunkach operacyjnych w konwojach jadących blisko siebie ciężarówek.

Sprawdzony system

W licznych testach przeprowadzonych na dystansie powyżej kilku tysięcy kilometrów poszczególne systemy skonstruowane przez producentów samochodów ciężarowych udowodniły swoją wartość. Platooning pozwala uzyskać oszczędności paliwa rzędu 5–10% w kolejnych pojazdach w kolumnie, ponieważ mogą one wykorzystać ciąg powietrza wytworzony przez pojazd poprzedzający – takie korzyści daje brak oporu aerodynamicznego. Jest to istotny czynnik, biorąc pod uwagę, że paliwo pozostaje najważniejszym kosztem przewoźników. Platooning wpisuje się także w działania na rzecz ograniczenia emisji CO2, które mają coraz większe znaczenie dla przedsiębiorstw przewozowych. Ponieważ prowadzenie kolejnych pojazdów w kolumnie wymaga dużo mniej wysiłku, można rozważyć wydłużenie czasu jazdy obsługujących je kierowców, podnosząc tym samym rentowność.

Przeszkody na drodze do szerszego zastosowania

Pomimo określonych zalet platooningu jego rozwój w nadchodzących latach jest trudny do przewidzenia. Na przeszkodzie do szerszego zastosowania stoi wiele kwestii. Niezbędne jest jednoczesne spełnienie wielu bardzo szczegółowych wymagań: przejazdy muszą się odbywać autostradą, na długich dystansach i przy jak najmniejszej liczbie wjazdów i wyjazdów samochodów. Platooning znajdzie zatem zastosowanie tylko w wybranej części ruchu drogowego. Większe inwestycje w to rozwiązanie ze strony producentów byłyby możliwe dopiero w momencie wykształcenia się rynku. Do pokonania są także wyzwania techniczne. Podczas testów na długich dystansach zaobserwowano niski poziom chłodzenia silnika ze względu na ograniczony przepływ powietrza, co może prowadzić do problemów z niezawodnością w dłuższym okresie. Poza tym aktualnie nie jest możliwe łączenie w kolumnę ciężarówek różnych producentów. Europejski projekt ENSEMBLE (skrót od angielskiej nazwy ENabling SafE Multi-Brand pLatooning for Europe – „Bezpieczny platooning z ciężarówkami wielu marek dla Europy”) skupia się obecnie na rozwijaniu interoperacyjności systemów, która umożliwiłaby tworzenie konwojów z pojazdów wielu producentów. Konieczne będą wreszcie zmiany w przepisach ruchu drogowego wraz z określeniem zasad odpowiedzialności w zakresie ubezpieczenia (kto ponosi odpowiedzialność w razie wypadku?) czy wypracowanie społecznej akceptacji, tak w środowisku kierowców, jak i wśród innych uczestników ruchu drogowego. Platooning to obiecujące rozwiązanie, ale na jego powszechne zastosowanie trzeba będzie zapewne poczekać jeszcze kilka lat.